10 - 05 - 2011 - Wereldwinkel klaar voor toekomst
Albert Schootstra
De Wereldwinkel in de Begine in Workum kan weer vooruit. Zater-dagmorgen werd het verkooppunt van ‘eerlijke waar’ heropend door Ytsje Hettinga, niet alleen streekdichter maar ook iemand die haar sporen in de steunverlening aan de Derde Wereld al ruimschoots heeft verdiend. Samen met een groep van zeven boeren zijn Ytsje en haar man Maurits enkele jaren geleden een zuivelfabriekje in Tan-zania gestart. Dit fabriekje heeft de naam ‘Frisian Invest’ gekregen. “Om de veestapel te verbeteren is hieruit later de stichting ‘Farm Friends’ ontstaan,” zo vertelde Frearkje Wind-Katstra, voorzitter én pr-functionaris van de Wereldwinkel in onze stad, in haar boeiende openingstoespraak. “Ytsje is voor ons geen onbekende,” zo vervolgde Frearkje Wind. “We kennen haar als schrijfster, dichteres, toneelspeler bij SULT (Súdwethoek locatie theater, red.) en zoals al eerder genoemd voelt ze zich bijzonder verbonden met de Wereldwinkel. Ze is zelfs nog een periode voorzitter geweest van onze Wereldwinkel.” Met een ferme stap werkte Ytsje Hettinga zich door het papier dat de winkel afsloot en daarmee was de officiële (her)opening een feit.
Maar alvorens dat te doen las Ytsje Hettinga eerst haar gedicht ‘Swarte kofje’ voor en bovendien een hertaling in het Fries van haar eigen hand van ‘Hoe kun je de lucht bezitten’, de zogenaamde rede van Seattle uit 1854 door de Indiaan Ted Perry. Ytsje Hettinga heeft haar hertaling de titel ‘De wurden fan de reade man’ meegegeven. Het paste wel bijzonder bij een gelegenheid als de opening van een Wereldwin-kel, zo was te horen in de zonovergoten Begine. “De blanke is krekt in slang dy’t syn eigen sturt oanfret om yn libben te bliuwen: in sturt dy’t koarter en koarter wurdt.” Ted Perry hield al in 1854 de mensheid – en dan in het bijzonder dat deel van de mensheid dat denkt de hele wereld naar zijn hand te kunnen zetten – een spiegel voor. “Nergens yn de stêden fan de blanke man is it sa stil dat je it iepenspringen fan foarjiersknoppen hearre kinne of it gûnzjen fan insekten. Yn de stêden fan de blanken is iderien altyd op ‘e rin. It lawaai liket allinne bestimd om earen sear te dwaan. Lear jo bern wat wy ús bern learden: dat de ierde ús mem is. Wat der bart mei de ierde, bart der mei de bern fan de ierde. As de minsk de grûn beflybket beflybket er himsels,” zo kwam de diepgaande boodschap van toen via Ytsje Het-tinga nog eens – en helaas niet ten overvloede – tot ons.
In haar, als gezegd boeiende, openingstoespraak vertelde Frearkje Wind dat de Wereldwin-kel een spannende tijd achter de rug heeft. Een jaar geleden kwam naar buiten dat de toenmalige eigenaar het pand waarin de winkel is gehuisvest wilde verkopen. Naarstig werd er derhalve op zoek gegaan naar een andere locatie. “Dit viel niet mee,” aldus Frearkje Wind, “totdat er op een gegeven moment een koper zich aanmeldde voor het huidige pand met als prettige mededeling dat de Wereldwinkel er in mocht blijven.” Vervolgens werd nagedacht over winkeluitbreiding en in overleg met de huidige eigenaar van het pand werd overeengekomen het plan uit te voeren, zo vertelde de voorzitter. Dankzij een goede planning van de bouwcommissie kon deze verbouwing in twee weken worden uitgevoerd. De klus werd enerzijds geklaard door Wor-kumer bedrijven, het bouwkundig teken- en adviesbureau Nijdam, JMI-betimmering, Dijk-stra’s Bouwbedrijf en Sanitiem Visser, en anderzijds door de inzet van vrijwilligers, aldus Frearkje Wind. “Door deze geweldige medewerking van iedereen kon deze grote klus zo snel klaar zijn. Een compliment is hier op zijn plaats. Inmiddels draait de winkel weer op volle toeren en dit naar ieders tevredenheid.”
De voorzitter gaf vervolgens een overzicht van de geschiedenis van het fenomeen Wereldwinkel in ons land. “Wereldwinkels schrijven geschiedenis,” zo liet de kern van haar betoog zich samenvatten. In 1969 werd in Breukelen de eerste Wereldwin-kel in Nederland geopend. Kof-fie is een hoofdproduct van deze winkels en gelukkig, aldus Frearkje Wind, kunnen we tegenwoordig genieten van Fair Trade koffie die op een eerlijke manier is verkregen. Dit met dank aan de in 1986 opgerichte Neder-landse stichting Max Havelaar. Begin jaren zeventig werd in Hindeloopen op initiatief van dominee Van Olst de eerste Wereldwinkel binnen onze ge-meente geopend, zo vertelde Frearkje Wind verder. Die bestond niet lang, maar het prachtige initiatief kreeg navolging. In 1981 begon een groepje enthousiaste vrouwen in Wor-kum met de verkoop van producten uit de Derde Wereld in een marktkraam en ook vond er thuisverkoop plaats. In de Waag op de Merk kwam tenslotte, en dat na een – uiteraard – bewogen en boeiende geschiedenis, een ruimte vrij die ter beschikking was gesteld door Warkums Erfskip. We schrijven dan 1990. In 1994 werd deze locatie verruild voor de huidige en nu zo fraai verbouwde winkel aan de Begine. Wat maar gezegd wil zijn: ook in Workum, het voormalige Nijefurd en het huidige Súdwest Fryslân heeft het verschijnsel Wereldwinkel en alles wat daarmee annex is gelukkig al een lange geschiedenis.
De heropening werd prachtig luister bijgezet door de djembégroep Nunya uit Stiens waarvan de klanken zo helemaal pasten bij deze – letterlijk en figuurlijk – zo zonnige voorzomerdag. Het is al gezegd: de Wereldwinkel in Workum kan weer vooruit en dat is een meer dan verheugende constatering. Proficiat!
Bron: Workumer Krant Friso
Foto's Henk Gorter
Klik op collage voor foto's van Lars van Dieren
<< Terug
|
