Archief:

27 - 04 - 2021 - Op de Weegschaal van de Tijd

                                                                                                                                                                                       XXXIV                                                                                                                          Jan Pieter Dykstra Hzn

Hoewel niet in een werkkamp geweest waren er Workumers die ruim vijf jaar niet in hun woonplaats waren geweest.
De Friso van 10 november 1945 bericht over enkelen van deze mannen als volgt:
 
Na een afwezigheid van ruim vijf en een half jaar keert uit Engeland terug onze stadgenoot de heer Sj. Bouwman, gezagvoerder van M.S. Reiger. In 1940 vetrokken uit Zeeland, heeft hij al die jaren voor de zaak der geallieerden gevaren. Workum mag trotsch zijn op die mannen, waarvan alleen voor de scheepvaart vier uit onze plaats afkomstig zijn en wel de heren F. V1as, H. Groenhof, J. Groenhof en Sj. Bouwman, die allen wonder boven wonder gespaard zijn gebleven.

Van Sjirk Bouwman is bekend dat hij voor de geallieerden op onder andere Moermansk voer, vaak in konvooi, om de Russen te bevoorraden. Gevaarlijke tochten waren dat, want de U-boten van de Kriegsmarine waren geduchte jagers en tegenstanders. Johannes Vlieger, een andere oud-Workumer was zelfs ruim 8,5 jaar niet in it Heitelân geweest. Hij was als militair bij het KNIL in Nederlands-lndíë geweest. Na de capitulatieondertekening van het KNIL in de persoon van luitenant-generaal H. ter Poorten op 1 maart 1942 te Kalidjati werd hij krijgsgevangene van de Japanners en verbleef als zodanig in diverse krijgsgevangenenkampen,o.a.-was hij dwangarbeider aan de beruchte Birma-spoorweg - u weet wellicht nog: The bridge on the river Kwai, met het beroemde fluitliedje  Colonel Bogey.

De Friso van 28 sept. 1946 meldt zijn thuiskomst in een versierde Schoolstraat. Ook marineman Hotze Talsma was wel zo ongeveer 6 jaar van huis geweest. In eerste instantie was hij als vermiste boek gesteld, want zijn schip de Johan Maurits van Nassau dat na een succesvolle beschieting van de Duitse troepen op de Friese Kop van de Afsluitdijk (vanaf ca. 15 km afstand van de Waddenzee) op weg was gegaan naar Engeland om zich onder geallieerd bevel te stellen, werd op weg daarheen voor de Noord-Hollandse kust ter hoogte van Callantsoog door Duitse gevechtsvliegtuigen tot zinken gebracht. Enkele tientallen bemanningsleden kwamen daarbij om en  van de opvarenden werd Hotze vermits. Na de oorlogsjaren volgde vanuit Indië bericht dat Hotze nog in goede gezondheid verkeerde. En als duiker bij de Marine daar werkzaam was.

De Friso van zaterdag 2 november 1946 bericht dat Hotze een week eerder weer op de Turfkade was thuisgekomen, waar de blijken van blijdschap over deze terugkeer duidelijk op de buurt kenbaar waren. Toen Workum in 1957 het 1050-jarig bestaan vierde gaf Hotze in het kader van die viering een demonstratie van zijn duikerskunst. Dat gebeurde in de havenkom van Workum bij het Soal. Om zijn spoor te kunnen volgen hield hij een stok omhoog met een bord waarop als reclame de naam van een plaatselijke middenstander stond, zo kon iedereen de afgelegde de route volgen. Zijn laatste levensjaren bracht hij door op Vlieland.

Bron: workumer krant FRISO