29 - 11 - 2020 - Op de Weegschaal van de tijd
Op de Weegschaal van de tijd Jan Pieter Dykstra Hzn
Ype Wielinga, geboren 28.70.1894, was in Workum hoofdonderwijzer aan de School met de Bijbel. Deze school was toen gesitueerd aan het Noard, maar nu het Jopie Huisman museum is gevestigd. Híj was reserveofficier van de Landmacht en als zodanig de aangewezenpersoon om hier de functie te vervullen van hoofd van de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten, die in september 1944 operationeel werden. De hierbij behorende 'rang' was die van Gemeentelijk Commandant, in het jargon van toen GeCo, van distríct IV. De commandant van dat district was de majoor Siemen de Jong uit Balk.
Als reserveofficier werkte hij sinds 1942 voor de OD, de Orde Dienst, en de LO, de Landelijke Organisatie voor hulp aan onderduikers. Die activiteiten waren inmiddels ook bij de bezetter en trawanten bekend geraakt. Zo stonden in de nacht van 3 op 4 december lieden van de Sicherheits Dienst (SD) op de stoep en werd hij in hechtenis genomen. Tegelijkertijd werd eveneens de al door de bezetter ontslagen gemeenteambtenaar Durk van der Goot, samen met zijn zoon Klaas, van zijn bed gelicht en ook voor Hotze Wiersma, directeur gemeentewerken Workum, ging de celdeur open. Bij Wieger van Brug visten de SD-ers die nacht achter het net, hij had tijdig kunnen verdwijnen, maar een logé die bij hem was werd gemakshalve wel ingerekend. Het politierapport zwijgt over de reden van arrestatie. Maar ze kwamen weer heelhuids in Workum. Toen de overval op het gemeentekantoor weer heelhuids in Workum. Toen de overval op het gemeentekantoor plaatsvond op 7 juli L944 was Wielinga daar als GeCo van op de hoogte. Omdat de school met het schoolplein grensde aan het gemeente grensde aan het gemeentehuis was er die morgen geen speelkwaitier voor de kinderen. Zij verkeerden natuurlijk in het ongewisse waarom ze in het klaslokaamoesten blijven zitten. Tot deze vrijheidsbeperking van de kinderen werd besloten met het oog op eventuele schietpartijen die zich onverhoopt zouden kunnen voordoen en dan een schoolplein vol kinderen in de mogelijke vuurlinie...
Naast zijn dagelijkse werkwas Wielinga jarenlang organist bij de Hervormde gemeente. Hij bespeelde daar zolang de restauratie van St.Gertrudiskerk ( 1939-1951) het toeliet bij de diensten het monumentale Jan Harmensz-orgel (1697). Soms gaf hij concerten en begeleid- de o.a. de bekende zangeres Jo Vincent. Orgelbouwer Jan Harmensz overigens, zal nooit hebben kunnen bedenken dat zijn schepping nog eens zou worden gebruikt om in de 'catacomben' er van wapentuig te verbergen, wachtend op een sein van de GeCo, die het instrument kende als zijn broekzak, om tevoorschijn te worden gehaald om tegen de bezetter te kunnen worden ingezet. Toen híj met pensioen ging bleef hij in Workum wonen. Hij overleed op 5.10.1970.
Bron: workumer krant FRISO
<< Terug
|
