17 - 07 - 2020 - Op de Weegschaal van de tijd
Jan Pyter Dykstra
2
Gerben Bonnema was, samen met zijn broer Henk, een van de actiefste leden van het verzet in Workum. Gerben (Workum 02.11.1918- 27.05.2005 Heemstede) is de zoon vanPieter Bonnema, die eigenaar was van Hotel 'de Wijnberg', het etablissement dat nu roemloos op de Merk verpietert onder de oubollige naam 'Herberg van oom Lammert en tante Klaasje' en daarmee afbreuk doet aan de geschiedenis ervan.
Zoals destijds vaak gebruikelijk had Bonnema naast zijn horecabezigheden een dekstation (de Friese hengst Lansier 120 stond er ter dekking) en stalhouderij. Boeren kwamen nog met paard en wagen naar de stad om inkopen te doen, en op zondagnaar de kerk. Wagen en paard werden dan bij caféhouders gestald en verzorgd. Circa 1937 namen de beide broers het bedrijf van vader over. Tijdens de oorlog kregen ze oohet aan de ander kant van de Merk (tegenover de Waag) gelegen hotel Ketelaar, tot dan door mevrouw Oosterhof uitgebaat,in handen. Gerben kreeg toen het beheer over dat hotel en Henk hield de Wijnberg. Vooral de Wijnberg was een broeinest van verzetsactiviteiten. De eerste opvang van onderduikers, gestrande piloten et cetera, vond meestal daar plaats. Meestal werden ze dan na een paar dagen elders gebracht, ook bij de buren. Zo werd onder anderen ene luitenant Max Weinstein, Joods Amerikaanse vliegenier, in de Begine ondergebracht. Of hij de vader is van de opgepakte en veroordeelde Harvey is niet direct bekend, maar de productiemaatschappij van deze man heet MiraMax en is volgens een documentaire over de schandelíjke praktijken van Harvey genoemd naar zijn moeder Mira(nda) en vader Max!
Na de oorlog namen ze in Leeuwarden het destijds befaamde 'Oranjehotel' over, strategisch gelegen tegenover het NS-station. 'De Wijnberg' was ook de plekwaar op de zolder het vlugschrift 'BBC nieuws' werd gestencild. Zo'n machine werkt niet geruisloos en als er een bijeenkomst werd gehouden dan liet men er luide muziek spelen, zodat het BBC-rumoer kon worden overstemd. Werd de grond te heet onder de voeten, dan werd de machine gedemonteerd en verhuisd, naar onder anderen Frans de Boer of de familie Koopmans, vrachtrijder, die beiden in de Begine woonden, bijna tegenover elkaar; toen heette dat gedeelte na de Beginebrêge nog Stationsstraat. Maar hij werd ook
wel naar Sneek gebracht.
Na de succesvolle overval op het Plaatselijke Bureau voor de Voedselvoorziening dat gevestigd was in het kantoor van de Boerenleenbank op Noard 3, werden bepaalde registers in de kachel van 'de Wijnberg' verbrand. Om de vijand toch een beetje op de 'lije side' aan te komen hadden ze wel een bordje met 'Voor Joden verboden' achter het raam geplaatst. Veel Joodse mensen zijn echter via 'de Wijnberg' naar veilige adressen gebracht. Gerben Bonnema kwam na de oorlog in bestuursfuncties van de horeca terecht en werd mede om zijn oorlogsverleden voor zijn totale inzet voor de maatschappij benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Tevens werd hij onderscheiden met het Verzetsherdenkingskruis. Gerben is altijd Workumer gebleven, bezocht regelmatig de beroemde Veekeuringsdag. De Leeuwarder Courant kenschetste hem na zijn overlijden in een In Memoriam als een gastheer van internationale allure.
Bron: workumer kant FRISO
<< Terug
|
