14 - 04 - 2019 - 4 mei in Workum
3 herdenkingen en een concert
3 herdenkingsplekken en 3 herdenkingen in het kader van 4 mei en daarvan zijn er twee op de vierde mei zelf. Dat vraagt om uitleg!
De eerste herdenking is er al op 25 april, wanneer om 11.00 u bij het Verzetsmonument de drie basisscholen in Workum hun gezamenlijke herdenking hebben. Dan verzamelen de bovenbouwklassen zich rond het monument. Dit is niet alleen een monument voor heel Workum, het is ook vooral hún monument: gemaakt door de basisschoolleerlingen van zo’n 10 jaar geleden en geadopteerd door de basisscholen. En het is op 25 april ook hún herdenking. Na de Last Post is er een minuut stilte en dan klinkt het Wilhelmus. In de daaraan voorafgaande weken is er in de lessen al aandacht besteed aan 4 mei. Zo komt Ruth Vulto-Gaube die destijds het Verzetsmonument heeft vormgegeven, vertellen over de totstandkoming ervan. De kinderen kunnen dan horen hoe hun voorgangers destijds samen met Ruth dat monument hebben gemaakt. Ook hebben leerlingen gedichten gemaakt in het kader van deze herdenking. En zoals gewoonlijk zal dat herdenken bij de kinderen vooral ook in het teken staan van de situatie nu. En dan niet alleen ver weg, maar ook heel dichtbij: hoe ga je met je medemens om, thuis, op het schoolplein. De basis voor respectvol omgaan met elkaar wordt al in deze levensfase gelegd. Een aantal van die door de kinderen gemaakte gedichten worden tijdens de scholenherdenking door de kinderen voorgelezen.
Op de officiële herdenking op 4 mei zullen ook kinderen meelopen in de stille tocht. Die stille tocht verloopt weer zoals inmiddels traditie is. Om 19.30 vertrekt men bij het Verzetsmonument. De tocht eindigt op de Algemene begraafplaats waar bij de graven van de in de oorlog gesneuvelde geallieerde militairen een korte plechtigheid wordt gehouden. Ook zullen door kinderen bloemen worden gelegd bij de graven van in de oorlog gesneuvelde Workumers. Behalve de minuut stilte zullen ook enkele van de door de basisschoolleerlingen gemaakte gedichten worden voorgedragen. Uiteraard wordt er ook namens de gemeente een krans gelegd door twee basisschoolleerlingen, samen met een vertegenwoordiger van het gemeentebestuur.
Na de plechtigheid loopt de stoet naar de uitgang van de begraafplaats en is de plechtigheid ten einde.
De al genoemde derde plechtigheid is een bijzondere. Tegelijkertijd met de herdenking
op de begraafplaats in Workum, is er ook een herdenking aan de Aldedyk,even buiten Workum. Zoals bekend is daar een monument geplaatst ter nagedachtenis aan de overleden bemanning van Lancaster W4888 van het 101 Squadron van Royal Air Force die in de oorlog door de Duitsers is neergeschoten. Van de 7 bemanningsleden kwamen er daarbij 6 om het leven. Deze herdenking wordt georganiseerd door de Werkgroep Lancaster Monument W4888. Tijdens deze herdenking zullen bij het monument bloemen worden gelegd. Bovendien is er in dit kader nog iets bijzonders te vermelden. Van één der bemanningsleden, WilliamThomas Lewis, was geen foto beschikbaar. Slechts een pentekening was de enige afbeelding die restte. Groot was de verrassing toen de Werkgroep vanuit een connectie in Canada de beschikking kreeg over een foto! Deze prijkt nu bij de andere namen op het monument op de Algemene Begraafplaats. De leden van de Werkgroep, G. Kemker, J.Hoekema en J.P. Dykstra, zijn nu bezig om geld in te zamelen om ook bij het monument op de Aldedyk deze foto geplaatst te krijgen.
Het slot van deze herdenkingsavond zal plaatsvinden in de Doopsgezinde Kerk. Daar begint om 20 45 u. een herdenkingsconcert, georganiseerd door Workum Klassiek met een optreden van het Berlage Saxofoon Kwartet m.m.v. Jan Brokken. In dit concert met als titel ‘De weg naar de vrijheid’, laten meesterverteller Jan Brokken en de musici horen hoe muziek de onderdrukking te lijf gaat: wanneer Brokken zwijgt, vertellen de musici verder. “Het is niet zo dat zij mijn verhaal illustreren. Waar mijn taal ophoudt, begint hun muziek. Waar de muziek ophoudt, begint de taal”, vindt Brokken. “Woorden verklaren zaken, maar noten kunnen beter en preciezer de bijbehorende gevoelens uitdrukken. We luisteren en gaan met elkaar in gesprek”.
De muziek bestaat uit bewerkingen, gemaakt door de altsaxofonist van het Berlage-kwartet, Peter Vigh. Het thema ‘De weg naar de vrijheid’ gaat hem persoonlijk aan het hart. Zijn vader maakte in 1956 de Hongaarse opstand mee, een vrijheidsdrang die door een bloedige Russische invasie werd onderdrukt. Hij belandde nog enige tijd in de gevangenis, en vluchtte jaren later naar Nederland. “Toen mijn vader vijfenzestig werd, zei hij tegen ons: ‘Ik vier vandaag niet mijn verjaardag, maar de vrijheid’. Hij was blij dat hij kon vertrekken, toch miste hij Hongarije ook. Dat dubbele gevoel kent iedere vluchteling”. Naast werken van Moessorgsky en van de in de oorlog vermoorde Tsjechische componist Ervin Schulhoff, klinkt op dit concert ook de saxofoonversie van het aangrijpende 8e Strijkkwartet van Dmitri Shostakovich, een klaagzang tegen oorlog en onderdrukking. “Saxofoons kunnen alles”, zegt Brokken. “Schreeuwen, fluisteren, huilen, lachen, weemoedig kleuren. De ene keer klinken ze als strijkers, de volgende als koperblazers.”
<< Terug
|