22 - 02 - 2019 - Fryske Johannes Passy
Op 11 april in de Gertrudis Fryske Passy van Hoite Pruiksma
Ebo Reitsma
De Fryske Johannes Passy van Hoite Pruiksma op donderdag 11 april om 20.30 uur in de St. Gertrudiskerk in Workum, weer in de dramatisch-theatrale setting! Vorig jaar een indrukwekkende gebeurtenis, deze Fryske Passy van Hoite Pruiksma. Met zeven voorstellingen in het hele land artistiek gezien een groot succes. Reden genoeg om deze Passy dit jaar te herhalen.
Deze door Hoite Pruiksma gecomponeerde Johannes Passy werd in 1999 voor het eerst door hem in Workum en in Groningen uitgevoerd, door hem daarna omgewerkt en in die vorm daarna nog twee keer tot klinken gebracht. De verkiezing van Leeuwarden tot Culturele Hoofdstad in 2018 inspireerde Hoite Pruiksma om zijn Passy weer te gaan uitvoeren. Maar dan in een andere vorm. Dat het passieverhaal grote dramatische kwaliteiten bezit, dat is al vaak bewezen: de rockopera Jesus Christ Superstar' en onder andere de passies van Bach, Goebaidoelina en James McMillan zijn daarvan de bewijzen, evenals de grootschalige 'Passion'-uitvoeringen die sinds een aantal jaren via de televisie populair zijn geworden. Daarbij is er een verschil tussen de scenisch bedoelde rock- opera en het Passion-spektakel enerzijds en de composities van Bach, Goebaidoelina, McMillan (en andere componisten) anderzijds. De laatstgenoemde categorie is in eerste instantie bedoeld als een puur muzikale uitdrukking van het lijdensverhaal, vroeger als onderdeel van de liturgie (zoals bij Bach) en later ook als concert in de concertzaal. Toch zijn bijvoorbeeld de Bach-passies qua vorm vergelijkbaar met die van de opera, zij het dat de opzet minder theatraal is uitgewerkt door de componist. Logisch ook wanneer je (zoals Bach dus) het werk schrijft voor een uitvoering als kerkdienst. Daar konden (en mochten) geen decors, licht, et cetera worden gebruikt. Maar de rockopera van Webber en de Passion-televisievorm bewijzen dat dit verhaal heel goed als een theaterstuk kan worden opgevoerd (de al heel lang bestaande passiespelen in Oberammergau zijn daarvan ook een mooi voorbeeld). En in de afgelopen decennia is gebleken dat ook de passies van Bach geschikt zijn om in een, zij het in een bij de muziek passende terughoudendheid, dramatische setting van licht en beweging te kunnen uitvoeren.
In de categorie 'dramatisch-muzikale' vorm past ook de passie van Hoite Pruiksma. "De emotionele geladenheid van de Jehannes Passy, die Hoite Pruiksma heeft geschreven, is groots en op bepaalde plaatsen zelfs overweldigend," stond in de recensie na de première in de Leeuwarder Courant. En zo liep Pruiksma al langer met het idee rond om met dat aspect 'drama' iets te gaan doen. De bijna rauwe directheid en tevens zo klankrijke en melodische Friese taal sluiten volgens de componist naadloos aan bij de mystieke en expressieve verteltrant van het Bijbelse passieverhaal volgens Johannes. Deze eigentijdse Fryske Passy, met contrastrijke muziek van verstilling tot dramatisch expressief, heeft in de basisopzet al dat aspect van een theatraal drama in zich: bij het componeren had Pruiksma de ruimte van de St. Gertrudiskerk in gedachten. Aan het begin van de passie komt het koor al zingend vanuit verschillende kanten van de kerk naar het podium toegelopen: een prachtig theatraal gebaar. Tijdens de uitvoering in april wordt door een uitgekiende toevoeging van regie en licht de visuele verbeelding van deze dramatische muziek op een schilderachtige manier vergroot.
Dat dit een zeer bijzondere beleving gaat opleveren, dat zullen bezoekers die de uitvoering vorig jaar hebben bijgewoond, zich nog goed weten te herinneren! Op 11 april dus weer dit drama van beeld en muziek. Met de nodige verfijningen wat betreft de beeldregie. Aan de muziek hoeft niets meer te gebeuren: die staat als een huis. Zeker in de uitvoering, zoals we dat van Pruiksma gewend zijn:van hoge, professionele kwaliteit: het koor Capella Frisiae, zeven instrumentalisten en met als solisten Jelle Draijer (Christus), Ben Brunt (Pilatus) en Harryvan Berne (Evangelist). Dirigent is Hoite Pruiksma en de regisseur is Gooitsen Eenling. De theatertechniek wordt verzorgd door Stage Master uit Bolsward. Dit allemaal op donderdag 11 april 2019, 20.30 uur, St.Gertrudiskerk, Workum. Kaarten in de voorverkoop € 21 (exclusief administratiekosten) via de site www.stichting-up.nl, en aan de kassa € 25. Alvast in uw agenda noteren.
<< Terug
|
