14 - 10 - 2018 - Werking van de geest
Sjoukje Volbeda
Henk de Boer is kunstenaar, schepper van projecten, theatermaker, tekenaar, schilder, kortom, iemand die zijn creatieve geest niet aan banden legt en niet in hokjes is te stoppen. Graag duikt hij wat dieper in de materie en belicht wat hij tegenkomt van onverwachte kanten. Voor de avond begon liet hij al weten dat hij veel van de hak op de tak springt, omdat zijn geest nu eenmaal zo werkt. Hmm, hoe maken we dan een verslag, dacht ik... Een verslag in dit geval van de startbijeenkomst van het nieuwe seizoen van Vrouwen van Nu op donderdagavond 4 oktober in de Klameare in Workum.
|
Henk de Boer aan het woord in de Klameare.
|
De opmerking van Henk bleek een opmaat naar het thema van de avond: de werking van de geest. Toegegeven, het werd een minder gestructureerde avond dan een college van de Groninger hoogleraar Erik Scherder over de werking van het brein. Maar het college van Henk bleek veel dichter bij de mensen te staan en zo bouwde bij zijn betoog ook op. We denken vaak aan iets en tegelijk aan ook nog iets anders, We maken een kunstproject en overleggen daarover en denken intussen ‘Wat eten we vandaag?'en 'Ik heb Antje daarnet zien lopen, hoe zou het met haar zijn?' En vaak spiegelen we in onze gedachten onszelf, in plaats van dat we zorgvuldig luisteren naar de gedachten van anderen. En ja, we springen van de hak op de tak. Zo ontstaan soms ook hele nieuwe vergezichten/ gezichtspunten. En wat laat een hersenscan nou eigenlijk zien? Uit wetenschappelijk onderzoek wordt steeds meer bekend over de hersenen, hoe ze zijn opgebouwd en stap voor stap ook over hoe ze nou precies werken.
Met deze elementen heeft Henk in de grote toren van Workum ooit een brein gebouwd. De toren was leeg en is dat ook altijd geweest. De toren heeft zelfs geen adres of huisnummer. Henk dacht dat past mij wel. Een leeg brein en dan komt er wat in. Het werden trappen die er op de maquette uitzien als een ets van Esscher: trap op, trap af. En weer trap op en rondom. Als je boven bent kun je in spiegels jezelf weer zien. Er werden in toer(!)beurten 10 mensen tegelijk in losgelaten; 20 paar ogen staren je aan. Ogen zijn de spiegel van de ziel. De Boer had voor dit project 150 vrouwen en meisjes gevraagd hun ogen te mogen fotograferen. Waarom vrouwen en meisjes? Omdat zij in de samenleving vaak aan het kortste eind trekken. Vaak zijn gekwetst. Deze ogen waren verwerkt, samen met zijn eigen hersenscan, in een filmpje en in tekeningen en schilderijen. In de toren was zijn eigen kop op een groot transparant doek gezet. De Boer: 'Al die ogen keken door mij heen." Op diverse punten in de toren waren luikjes te openen en animaties te
zien van poppetjes. Poppetjes met handen en voeten, één oog, en als achterhoofd een oor en een neus. Geen lijf. Poppetjes zonder uitdrukking (met slechts één oog bleek het niet mogelijk gevoel weer te geven!), maar die wel alle zintuigen weergeven. Deze poppetjes zijn een hilarische weergave van de werking van het brein. "Ik ben een gedachte. Ik ben een gedachte omdat mijn vader de wens was." En een andere "Ik ben een mooie gedachte. Omdat mijn eigenaar aan jou denkt. Dan ben jij dus mooi. Dat is een mooie gedachte." En bij twee poppetjes: "Ik ben twee gedachten. Mijn eigenaar hobbelt daarop. Hij hinkt op mij of (het andere poppetje) op mij. En zo strompelt hij voort. Op twee gedachten."
Andere animaties gingen over "de gedachte die vergeten had moeten zijn en er toch is" en weer andere over de wetenschappelijke benamingen van het brein en de werking daarvan. Bij de toer door de toer (toren) bleek dat de 10 mensen zich al snel verdeelden over de ruimte en ieder zo zijn eigen plekje vond in het doolhof. Heel bijzonder en symbolisch tegelijk.
Na de pauze vertelt Henk over het theaterstuk Aaltje Meer dat over het kwijtraken van gedachten gaat. Over Alzheimer. Verdwijnen de herinneringen echt? En gedachten? Of zijn ze er wel, maar kan de eigenaar het niet meer verwoorden? De Boer las aangrijpende teksten voor die hij voor deze theaterproductie schreef. Over degene die het treft en over de partner, die ernaast staat en het dus ook raakt in alle vezels van het bestaan.
Op deze zeer boeiende avond kon de Pauperfontein natuurlijk niet ontbreken. Dit is zijn meest recente project dat intussen heel Friesland is doorgereisd. Henk heeft met een team vrijwilligers gedurende het jaar van Culturele Hoofdstad bijna elk weekend deze mobiele fontein op steeds weer andere plaatsen opgebouwd (en afgebroken) en gaat binnenkort praten met het Fries Museum of het daar een permanente plek kan krijgen. We zullen hierover vast meer gaan horen via de media en ook op zijn website is dit te volgen (type eenvoudig 'Henk de Boer ‘in op je zoekmachine). We wensen Henk heel veel succes en kijken uit naar nieuwe producties!
Bron: workumer krant FRISO
<< Terug
|
