Archief:

26 - 04 - 2017 - Situatie in Workum is uniek

De foto's bij de grafstenen. Uniek dat Workum deze mannen, die hun hoogste goed hebben veil gehad voor ons, daadwerkelijk 'een gezicht' geeft.

Op 16 april 2015 is aan de Alde Dyk aan het viaduct over de provinciale weg bij Workum een plaquette onthuld, waarop de fatale afloop van de Lancaster W4888 op 5 mei 1943 in herinnering wordt gebracht. Sindsdien hebben honderden wandelaars en fietsers daar even een korte stop in hun programma ingelast om van die historie kennis te nemen.

Enkele familieleden van de omgekomen bemanningsleden hadden in het verlengde van deze dramatische gebeurtenis jaren eerder een foto van hun dierbare op het kerkhof bij de betreffende grafsteen geplaatst, Die (ingelijste) foto's raakten aangetast door weersinvloeden. Toen begin 2016 alsnog een foto van gezagvoerder Nicolas James Stanford in Zuid-Afrika werd achterhaald, werd besloten om met hulp van een plaatselijke sponsor op de Alde Dyk een nieuwe plaquette te plaatsen. In het verlengde daarvan ontstond het idee om bij de graven van deze kwartiermakers van onze bevrijders nieuwe foto's op hetzelfde duurzame materiaal in een uniform ontwerp te plaatsen.

Inmiddels is - uiteraard in overleg met de gemeente - een en ander gerealiseerd. Wie tijdens de aanstaande Stille Tocht op 4 mei op de begraafplaats aan de Spoardyk aanwezig is, zal kennis kunnen nemen van het resultaat. Het is trouwens waarschijnlijk uniek dat Workum op deze manier deze mannen, die hun hoogste goed hebben veil gehad voor ons, daadwerkelijk een gezicht geeft.

Helaas kon van een van de militairen, pilot officer Harold Elvin Howsam, nog geen foto worden achterhaald (maar de zoektocht ernaar gaat nog door). Hij stortte op 12/13 juni 1943 neer met de Lancaster ED603 OL-L van het 83e (Pathfinders) Squadron in de buurt van Stavoren, na terugkeer van een aanval op Bochum. Geen der bemanningsleden overleefde de ramp. Van zijn 'brothers-in-arms' werd Arthur Gordon Fletcher in Workum begraven. Gordon Sugar rust in Hindeloopen en E. A. Tilbury vond in Stavoren zijn laatste rustplaats. Drie bemanningsleden, Moore, Sprack en Smart, staan nog altijd te boek als vermist. Vermoedelijk hebben zij het toestel niet tijdig kunnen verlaten en rusten hun stoffelijke resten op de bodem van het IJsselmeer. In 1997 werd het wrak gelokaliseerd door ARG door een daaruit geborgen motor, die aan de hand van nog aanwezige gegevens kon worden geïdentificeerd als afkomstig van de Lancaster ED603 OL-L.

Nabestaanden hebben destijds de toenmalige gemeenten Nijefurd en Wûnseradiel verzocht om het wrak te lichten, zodat de drie vermiste militairen alsnog de begrafenis zouden kunnen krijgen die ze natuurlijk verdienen. Vele jaren werd hierover overleg gevoerd, maar vooral Wûnseradiel hield de boot al aldus de berichtgeving hierover. Nu beide gemeenten zijn opgegaan in Súdwest-Fryslân moet men in Sneek maar eens 'harsensskrabje' om deze plichtsverzaking recht te trekken. In de luchtoorlog boven Nederland was de Afsluitdijk door de uitstekende herkenbaarheid een door de geallieerde luchtmacht veel gebruikt oriëntatiepunt, dus misschien kan bij die plannen nog wat gegoochel met een miljoen of zo plaatsvinden. Trouwens: het is inmiddels een publiek politiek geheim dat multinationals miljoenen (winst) belastingen besparen door afspraken met onze overheidsinstanties; een pluk-ze-regeling zou - ook voor andere doeleinden - soelaas bieden...
( Jpd Hzn)

Bron: workumer krant FRISO