02 - 11 - 2012 - Het Droomlied van Olav Åsteson
Zaterdag 17 november, Doopsgezinde Kerk, Workum, 20.15 u.
Het Droomlied van Olav Åsteson
Kobi van der Stap (voordracht)
Julia Stegeman (zang, Keltische harp)
Julia Stegeman |
In het ‘Droomlied van Olav Åsteson’, het merkwaardige oud-Noorse lied dat de inwijding bezingt van Olaf Åsteson en dat gezongen werd in het oude, middeleeuwse Noorwegen, komt Olav Åsteson, die in zeer diepe slaap gevallen is op kerstavond en in zijn droom deze inwijding beleeft, door de wereld van de elementen heen ten slotte bij de Gjallarbrug. Dit is de brug over de afgrond die deze en gene wereld, de aardse en de geestelijke wereld van elkaar scheidt. Deze brug wordt verdedigd door drie gevaarlijke dieren: een woeste stier, een bijtlustige hond en een giftige slang, Over die brug moet Olav heen. Dan wordt als commentaar in het lied gezegd: ‘Niemand die verkeerde oordelen velt. komt over de Gjallarbrug’. Met andere woorden: alleen degenen die het juiste oordeel vormen, kunnen over de brug gaan.
Dit is wat de concertbezoeker op zaterdagavond 17 november in de sfeervolle Doopsgezinde Kerk in Workum kan meebeleven tijdens het 2e concert in de kamermuziekserie van Workum Klassiek.
Het Droomlied is in 1850 opgetekend in een geïsoleerd dal in Telemarken door dominee Landstad. Het is slechts een fragment van een geheel, dat eens veel groter moet zijn geweest. Het lied verhaalt de belevenissen van Olav Åsteson, mogelijk koning Olav II. Deze koning zou bekeerd zijn tot het christendom en werk hebben gemaakt van de bekering van zijn onderdanen. In 1164 werd hij heilig verklaard, en nog steeds wordt hij vereerd als Sint Olav. Als 'zoon van Åste' (Åsta Gudbrandsdatter) oftewel zoon van liefde en helderziendheid' was Olav erfelijk verbonden met de oude mysteriën en tegelijkertijd met het christendom. Het lied bezingt de inwijding van Olav in twaalf delen, één voor elk teken van de dierenriem. De inwijding vond plaats in de twaalf heilige nachten tussen Kerstmis en Driekoningen, de periode waarin de tijd a.h.w. 'stil' staat. Het lied beschrijft Olavs grote tocht door de sterrenwereld, wat hij daar ziet, hoort en beleeft. Via wolkenhoogte, de maanwereld, komt hij in troebele moerassen, betreedt goddelijke stromen, de doornenheide en ziet ijsmassa's met blauwe vlammen. Vervolgens komt hij daar waar het Oordeel wordt uitgesproken en ziet hij de strijd tussen Zuid en Noord, tussen Michael en de Hellevorst. Het laatste deel beschrijft de zaligprijzingen, waarin duidelijk gerefereerd wordt aan het christelijk erfgoed.
Was deze Olav inderdaad de viking Olav (995 - Stiklestad, 29 juli 1030)? Het is in middeleeuwse nevelen gehuld. De echte Olav bekeerde zich tot het christendom in 1010 en hielp koning Ethelred II van Engeland in diens strijd tegen de heidense Denen. Hij was als Olav II koning van Noorwegen van 1014 tot 1028. Tegen hun zin probeerde hij de Noren te bekeren, maar tenslotte moest hij in 1028 op de vlucht naar Rusland. Toen hij in 1030 de troon opnieuw probeerde te bezetten, werd hij verslagen en gedood in de Slag bij Stiklestad. In 1164 werd hij door paus Alexander III heilig verklaard. Zijn feestdag is op 29 juli en hij is de patroon van Noorwegen en van de beeldhouwers en wordt aangeroepen bij moeilijke huwelijken.
Daar hebben we tijdens het concert geen oren naar. Daar wordt alleen maar geluisterd naar een prachtig muzikaal verhaal. De musici die dit voor ons uitvoeren zijn Kobi van der Stap (voordracht) en Julia Stegeman (zang en harp), samen het ‘Duo Luisteres’ vormend. Julia bespeelt een ‘Clarsach’ oftewel een Keltische harp, een instrument dat historisch gezien goed past bij de ‘Noorse sfeer’.
Workum Klassiek opent met dit concert haar ‘Noorse maand’: de week daarop wordt in de Klameare de complete muziek (met verhaal) van Peer Gynt, zoals Edvard Grieg dat op muziek heeft gezet, ten gehore gebracht. Niet live (daar zijn De Klameare en de financiële middelen te klein voor) maar via de geluidsinstallatie. Maar wél een bijzondere belevenis! Ebo Reitsma
<< Terug
|
