Archief:

16 - 05 - 2012 - Jan Diederik Nijenhuis begint voor zichzelf eigen advocatenkantoor

Albert Schootstra

Tot zo ver het paspoort van mr. Jan Diederik Nijenhuis, maar waarom in de aanhef gezegd dat hij een ‘gewone’ advocaat is? Wel, we kennen allemaal de ‘glamouradvocaten’ – met alle respect gezegd, maar toch – als Moszkowicz, Spong, Hiddema, Plasman en ga zo maar door. Ze zijn niet van het scherm te sláán en je kunt – met enige overdrijving gezegd – de radio niet aanzetten of ze zijn er voor. Ze behandelen, zo lijkt het, louter spraakmakende strafzaken. Mooi voor hen, ze willen het kennelijk zelf, maar iedereen die ook maar een beetje insider is in het advocatenmilieu weet terdege dat het weinig tot niets met de werkelijkheid te maken heeft. De gemiddelde advocaat is op de achtergrond een steun en toeverlaat voor zijn cliënten, een rots in de branding. En bovendien zijn de strafzaken maar het topje van de ijsberg aan juridische kwesties waarmee die gemiddelde advocaat te maken krijgt. Maar strafzaken trekken – journalistiek gezien begrijpelijk, maar daarom lang niet altijd terecht – nou eenmaal de meeste aandacht, zeker die spectaculaire waarmee de ‘glamouradvocaten’ zich voornamelijk bezighouden. Maar waarom moet dat hier naar voren worden gebracht? Omdat de ‘glamourboys’ het aanzien van het prachtige beroep van advocaat niet altijd goed hebben gedaan en nog doen. Iedereen kent het praat aan de borreltafel: “Als je een goede advocaat hebt kom je wel vrij.” Onzin natuurlijk, de rechter neemt uiteindelijk de beslissingen en op hem dient de onvrede aan die borreltafel zich dus te richten, maar anderzijds niet helemaal onbegrijpelijk.

Intussen is hiermee de positie van Jan Diederik Nijenhuis in het spectrum van de advocatuur hopelijk wel geschetst. “Ik heb altijd interesse in het recht gehad,” vertelt hij, “en dat ik het ging studeren is geen kwestie geweest van ‘ik moet toch wat’. Het ordenende en het mechanisme van het recht hebben mij altijd aangesproken, het voorkomen van problemen en als die problemen er dan toch zijn het oplossen daarvan. Neem nou het familierecht. Het is mooi als je in dat deel van het recht tot een oplossing kunt komen waarvan de betrokkene zegt: hier kan ik weer verder mee.” Hij begon na zijn afstuderen zijn werkzaamheden als senior secretaris op de griffie van het Leeuwarder gerechtshof. Zo’n senior secretaris is in onze tijd niet meer een man (of vrouw) die louter en alleen achter zijn bureau of ter zitting zit te notuleren, zoals dat vroeger – opnieuw: met alle respect – meer het geval was. Hij of zij is dus geen ‘ouderwetse’ griffier. “De senior secretaris hoort bij een tussenlaag tussen de griffie en de raadsheren (de rechters, red.), een ondersteuningslaag zeg maar. Het gaat dan om directe, inhoudelijke ondersteuning. Het schrijven van adviezen op grond waarvan de raadsheren achteraf mede hun uitspraken kunnen doen. En het schrijven van arresten (de vonnissen van een hof, red.). Maar de raadsheren blijven natuurlijk verantwoordelijk en doen uiteindelijk de uitspraken.” Jan Diederik kwam in deze functie veel in aanraking met personen- en familierecht. Tijdens zijn loopbaan als senior secretaris op de griffie van het hof (2001-2009) werd hij ook twee jaar lang gedetacheerd op de griffie van de Leeuwarder rechtbank, waar hij werkte voor de strafsector van dit college. Langzaam maar zeker vatte hij in genoemde jaren de liefde voor de advocatuur op; de veelheid aan terreinen van het recht waarmee hij op de hof- en de rechtbankgriffie in aanraking kwam was daar natuurlijk niet vreemd aan. “Daar kreeg ik pas het idee: ik wil inhoudelijk gesproken ook de andere kant gaan zien. Bij het werk op de griffie had je een stapel papieren links en die moest afgewerkt worden zodat die papieren rechts op je bureau kwamen te liggen. Het hield nooit op, maar de mensen om wie het ging zag je maar een halfuurtje op de zitting. Dat doet op het laatst wat gekunsteld aan. Het contact met de cliënten vind ik zo belangrijk, kan ik nu zeggen, het begeleiden van mensen in een problematische fase van hun leven.” Vroeger was het zo dat een afgestudeerd jurist ‘zomaar’ advocaat kon worden (je spijkerde een bordje op de deur en als je een blanco strafblad had was het klaar), tegenwoordig dien je minimaal drie jaar onder een patroon te werken voordat je als zelfstandig advocaat aan de slag mag. Vanaf 2009 bracht Jan Diederik Nijenhuis deze drie jaar door op het advocatenkantoor Winnips en Schütz aan het Zuiderplein in het hem inmiddels zo vertrouwde Leeuwarden.        

Het ligt is de bedoeling van Jan Diederik dat hij zijn kantoor binnen afzienbare tijd met een tweede advocaat uitbreidt. Dat is wel nodig ook, want het is een echt allround kantoor. “Vanaf het begin van een juridisch probleem wil ik mensen begeleiden en soms ook wel corrigeren, dat is een positie die je soms als advocaat moet innemen, vind ik. Als iemand er tijdens een echtscheidingsprocedure bijvoorbeeld ineens met zijn kind vandoor gaat, dan zeg ik: zou u dat nou wel doen, is dat nou wel zo’n goed idee? Het personen- en familierecht is toch meer deëscalerend. En het lijkt mij ook verstandig als advocaat zo op te treden, want een procedure richt vaak meer schade aan dan goed voor een zaak is. Mijn bedoeling is dat ik zo ga werken dat het voor de cliënten heel prettig is. En dan bedoel ik niet alleen dat ik juridisch gezien kwaliteit wil leveren, dat ook uiteraard, maar dat ook bijvoorbeeld de communicatie voor en met de cliënten goed verloopt, dat telefoontjes en mails snel en correct worden beantwoord en dergelijke dingen.” In dat kader kan trouwens worden opgemerkt dat de website van het kantoor (www.nijenhuisadvocatuur.nl) in ontwikkeling is. Zoals gezegd is Nijenhuis al met veel terreinen van het recht in aanraking gekomen: civiel, strafrecht, personen- en familierecht en tijdens zijn studie heeft hij zich terdege verdiept in het huur- en arbeidsrecht. Het woord ‘allround’ hierboven is niet voor niets gevallen. Het is overigens misschien wel goed om, zonder volledig te zijn, even aan te stippen wat er bij het personen- en familierecht allemaal kan komen kijken. Dat zijn vaak echtscheidingen en in het kielzog daarvan onder (veel) meer zaken als alimentatie (partner- en kindalimentatie en die kunnen ook los van elkaar bestaan) en verder kinderzaken als de verdeling van verzorgende en opvoedende taken en de omgangsregeling. Verder de verdeling van een huwelijkse gemeenschap, de contacten met en de rol van de Raad voor de Kinderbescherming en de Jeugdzorg en zaken van curatele en bewind. Maar in deze sector zijn er ook het naamrecht (als je je naam wilt laten veranderen, komt zelden voor) en adopties, de erkenning van het gezag over kinderen en ga zo maar door. Het civiele recht is uiteraard een nog veel groter werkgebied. Hier nog even in het kort: strafrecht is een conflict tussen de staat (‘de gekwetste gemeenschap’), vertegenwoordigd door de officier van justitie, en een burger (Pietje die een inbraak heeft gepleegd). Bij het civiele recht is er sprake van een conflict tussen twee burgers (de goot van het huis van Jantje lekt op het erf van Pietje) en daaraan komt dus geen officier van justitie te pas.

Advocaten hebben het goed, zeker, maar vaak wordt gedacht dat ze heel rijk zijn en dat is nou weer het andere uiterste. Ze doen namelijk ook veel toevoegingen en daar verdienen ze maar mondjesmaat aan. De rechtbank wijst dan een advocaat toe aan een rechtzoekende die geen raadsman kan betalen en die zich dan voor een relatief gezien kleine eigen bijdrage van de bijstand van een advocaat kan verzekeren. Het is de ‘gratis advocaat’ zoals de volksmond die kent. “Het is een goede regeling, maar je kunt op een gegeven moment nét boven de hiervoor geldende financiële grens komen te zitten en dan moet je dus ineens het volle pond betalen, terwijl je het uurtarief van de advocaat helemaal niet kunt ophoesten. Dat is idioot. Dat willen wij niet.” Op het kantoor van Nijenhuis is daarom een soort ‘tussenfase’ geschapen om te voorkomen dat mensen niet kunnen procederen als ze een heel klein beetje boven de grens zitten en dus niet van de diensten van een ‘gratis advocaat’ gebruik kunnen maken. Zij betalen dan een bedrag dat gerelateerd is aan hun inkomen. Het is trouwens over het algemeen een grote zorg van Jan Diederik dat er mensen zijn die domweg om financiële redenen niet kunnen procederen en die dus hun recht niet kunnen krijgen. De van minister Opstelten en staatssecretaris Teeven afkomstige plannen om allerlei financiële drempels voor de rechtzoekende op te werpen kunnen dan ook niet op zijn sympathie rekenen. Intussen is het genoemde duo, zoals bekend, demissionair en is het niet helemaal duidelijk wat er van hun plannen daadwerkelijk terecht komt. Nijenhuis houdt het in ieder geval scherp in de gaten. “Ik wil ook veel informatie gaan geven zonder dat de mensen daar direct voor hoeven te betalen. En verder kom ik met een gratis spreekuur en meer uitgebreide openingstijden, ’s avonds en in het weekend, zodat men dan geen vrij hoeft te nemen.” Een en ander wil anderzijds weer niet zeggen dat zijn kantoor een ‘sociaal kantoor’ is, zoals die met name in de jaren zeventig en tachtig in groten getale werden geopend. “Het moet in balans zijn, de pro deo zaken en de betalende cliënten,” zegt hij. Iedere advocaat wil natuurlijk wel – noem eens een zijstraat – de provincie Friesland als klant. ‘Dêr moat de skoarstien fan rikje’ en Nijenhuis is in dezen echt niet roomser dan de paus. Hij zoekt echter een menselijke tussenweg. En het noemen van de andere facetten van het recht, zoals hierboven, wil anderzijds absoluut niet zeggen dat hij geen strafzaken doet. Hij is per slot van rekening zowel in het straf- als in het civiel recht afgestudeerd.

Jan Diederik lijkt intussen sprekend op zijn vader Dirk. Uiterlijk is hij hem ‘uit de mond gestapt’ en qua karakter valt de appel ook absoluut niet ver van de boom. Hij heeft dezelfde manier van spreken als zijn vader, dezelfde fijnzinnige humor en – een prachtige karaktereigenschap – hij kan, net zoals zijn vader, daverend om zichzelf lachen. Schrijver dezes acht zich hierbij dan ook ontslagen van de taak om het karakter van de geïnterviewde verder te beschrijven. Kijk maar naar zijn vader en je kent het. En die vader is in heel Workum wel (en heel goed) bekend. Als je – zoals deze scribent – in een vorig journalistiek leven als rechtbankverslaggever hebt gewerkt, dan kun je – met permissie – wel wat van advocaten zeggen. Welnu: Jan Diederik is een ‘echte’, dat merk je direct. Een advocaat zoals een advocaat moet zijn: kundig, betrokken en sympathiek. Inderdaad: een rots in de branding voor zijn cliënten. En daarom: Jan Diederik, alle succes met je kantoor!    

Bron: Workumer Krant Friso