Archief:

10 - 12 - 2011 - Talent alleen is niet voldoende

Na de muzikale introductie van de gast van deze avond door Sipke de Boer krijgt Ab Krook uit handen van Durk de Boer de mi­crofoon aangereikt. De in 1977 bij de Damesploeg aangestelde bondscoach, op een later tijdstip wegens behaalde successen met zijn rijders onderscheiden als Of­ficier in de Orde van Oranje Nas­sau, steekt van wal met een korte 'vertaling', nuance, van de kop van dit verslag, tevens de titel van zijn betoog.
Anders gezegd, stelt hij: Er is veel meer nodig om tegenwoordig de top te bereiken. Kon je vroeger met alleen talent en goede wil heel veel bereiken, dan is dat nu wel anders. Dat geldt overigens niet alleen voor de sport, ook in het zakenleven treft men presta­tiedrang en ambitie om de ladder hoger te bestijgen aan. In zijn al­gemeenheid verwoord: de tijden en daarmee de maatschappij zijn veranderd.

Voor hij meer in finesses wi treden over die geponeerde stelling, eerst een korte levens­schets ter introductie. Geboren in Loosdrecht als zoon van eer zelfstandig ondernemer in hei vrachtbedrijf. Na de verplichte scholen vond ook zoonlief eerst werk in die sector in Amster­dam als planner. Vanaf die­zelfde schoolbanken dateert al zijn liefde voor het ijs en wat je daarop kunt doen. Toch was het ieder jaar weer afwachten of er wel een winter met ijs kwam. De kunstijsbaan was nog utopie en het geluk was ook toen nog heel gewoon, in de kleine aangenaam­heden van het leven aanwezig. Van die tijd herinnert hij zich nog heel goed dat wanneer er wel ijs was en de schaatsen (Friese doorlopertjes?) onder gebonden konden worden, hij bijna let­terlijk van het ijs moest worden gehaald als het bijvoorbeeld tijd was om te eten. Vader riep dan wel vanaf de oever Ab, die daar meestal niet direct gehoor aan gaf. Dus werd nog wel eens Ab geroepen, maar als er met na­druk Albert werd geroepen, wist de kleine vlegel hoe laat het was. Die officiële naam had de toon van een ultimatum, zo wist hij al door ervaring en haastte hij zich halsoverkop naar huis. Van zijn dames haalden Ria Visser en Annie Borkink goud op de Olym­pische Spelen. Verder was hij 8 jaar coach van de West- Duitse damesploeg en kwamen heren als Rintje Ritsma, Falco Zand­stra, Bart Veldkamp, Ben van der Burg en andere coryfeeën onder zijn leiding (zes jaar) tot grote nog steeds tot de verbeel­ding sprekende resultaten. Na die coachingsloopbaan werd hij benoemd tot Topsportcoördina­tor en is inmiddels met pensioen, maar nog lang niet uitgeblust, getuige zijn Sportconsultancy bureau. Dat bleek bovendien zonneklaar uit het enthousiasme waarmee hij zich bezighoudt met - meestal - de ijssport, het schaatsen. Momenteel is hij als sportconsultant betrokken bij een project van de Twentse Courant, waarbij onder meer een trip met een ploeg schaatsers naar Oostenrijkse wateren, in bevroren toestand dan wel, is gepland. Zoals hij al aangaf in de titel van zijn referaat komt er te­genwoordig nogal wat kijken om aan de top te geraken. De wereld is er ook in dat opzicht niet een­voudiger op geworden. Er zijn veel meer instanties dan vroeger, de goeie ouwe tijd?, die zich met dit segment bemoeien, trainers, dokters, onderzoekers, sponsors, pers, al dat soort zaken spelen mee. De coach dient daarvoor oog te hebben, moet continue het proces van begeleiden op al die gebieden monitoren. En als wij denken dat al die factoren niet in het buitenland voorkomen dan zijn we wel erg naïef. Trouwens, aldus de duidelijk formulerende consultant, bij verenigingen en zaken zie je hetzelfde proces zich afspelen. Ook daar gaat het immers om het behalen van het beste resultaat. Sommige van de nodige gereedschappen die bij de sport worden ingezet, kun je zonder meer daar introduceren. En in een amateurvereniging doen die principes tegenwoor­dig eveneens opgeld, want daar wil men ook in hogere regionen meedoen. Daartoe is bijvoor­beeld bij een sportvereniging op­voeding van de jeugd waarmee men bepaalde doelstellingen kan - zou moeten - nastreven. De ta­lenten dienen gekoesterd, maar in de watten leggen beslist niet. Besef overigens steeds dat de weg naar succes loopt via vrijwil­ligers - het kan niet vaak genoeg gezegd worden, aldus Krook, zij vormen het cement van de maat­schappij - sponsoren, accommo­daties, krachtige bestuurders, afijn een heel scala. Om op die vrijwilligers terug te komen: Het is spijtig te moeten constateren dat onze overheid wel met de mond belijdt dat ze het belang van die categorie inziet, maar er daadwerkelijk beleid op los laten, faciliteiten in welke vorm ook scheppen om dat werk aan­trekkelijk te maken, is blijkbaar te veel gevraagd. la, als er resul­taten zijn behaald staat de over­heid, althans haar wettelijke ver­tegenwoordigers, wel vooraan...

Dat is een trieste constatering, want een vrijwilliger is nooit bij­na vrijblijvend bezig. Hij houdt zich aan de verplichtingen die dat vrijwilligerzijn hem oplegt. An­derzijds dienen ook bestuurders van instanties, verenigingen, zich niet vrijblijvend op te stellen. Men moet er van doordrongen zijn om allemaal het touw de­zelfde kant op te willen trekken. Dat geeft motivatie, vormt de ba­sis voor successen. Maak je deel uit van zo'n ploeg dan voel je je opgenomen, gewaardeerd. je ge­drag zal er een afspiegeling van zijn. je staat ergens voor, met zijn allen, terwijl er toch maar een de beste - daar waar het gaat om sport - kan zijn. Om dat te be­reiken moeten er voorwaarden aanwezig zijn, of worden gescha­pen die dat gevoel, die saamho­righeid, kunnen oproepen en wat meer is, vasthouden en uit­breiden. Sport is daarenboven belangrijk omdat het gezond is, mens sana in corpore save - vol­gens de oude Latijnen, je doet sociale contacten op, knoopt er­door vriendschapsbanden aan en - heel belangrijk - integratie van andersdenkende culturen en mensen verloopt veel soepe­ler. Ook zeer belangrijk: je leert verliezen, je verlies accepteren. Om in de toekomst een woordje op sportgebied te kunnen blijven meespreken, want een vrijwilliger is nooit bij­na vrijblijvend bezig. Hij houdt zich aan de verplichtingen die dat vrijwilligerzijn hem oplegt. An­derzijds dienen ook bestuurders van instanties, verenigingen, zich niet vrijblijvend op te stellen. Men moet er van doordrongen zijn om allemaal het touw de­zelfde kant op te willen trekken. Dat geeft motivatie, vormt de ba­sis voor successen. Maak je deel uit van zo'n ploeg dan voel je je opgenomen, gewaardeerd. je ge­drag zal er een afspiegeling van zijn. je staat ergens voor, met zijn allen, terwijl er toch maar een de beste - daar waar het gaat om sport - kan zijn. Om dat te be­reiken moeten er voorwaarden aanwezig zijn, of worden gescha­pen die dat gevoel, die saamho­righeid, kunnen oproepen en wat meer is, vasthouden en uit­breiden. Sport is daarenboven belangrijk omdat het gezond is, mens sana in corpore save - vol­gens de oude Latijnen, je doet sociale contacten op, knoopt er­door vriendschapsbanden aan en - heel belangrijk - integratie van andersdenkende culturen en mensen verloopt veel soepe­ler. Ook zeer belangrijk: je leert verliezen, je verlies accepteren. Om in de toekomst een vooral in die richting worden opge­voed. Ze willen immers toch wel worden uitgedaagd en weten on­bewust ook dat ze gecorrigeerd moeten worden. Houd wel res­pect voor elkaars mogelijkheden en leer ze de consequenties van delen. Leg ze de gezonde aspec­ten van sporten - op alle niveaus - voor. Het geeft immers zelf­vertrouwen, bevordert de con­centratie, je leert beslissingen te nemen, en tegenwoordig een item - zelfs voor de overheid! -het voorkomt overgewicht. Dat laatste is immers een van de tegenwoordige plagen van de maatschappij. Wanneer nu zo'n modale sporter in het topcircuit terecht is gekomen, is een goede begeleiding uiterst belangrijk geworden. De coach is daarbij het middel om dat te realiseren. Want vele gevaren bedreigen hem, de sporter, als hij in de wat men nu noemt Flow-zone zit. Komt hij te veel aan de rechter­kant van het midden - de Flow - dan gaat hij niet voor vol de uit­dagingen aan. Zit hij teveel aan de linkerzijde dan dreigt hij bo­ven zijn kunnen te gaan, ook niet goed. In beide gevallen is het de coach die hem met ervaring en wetenschap - tegenwoordig een niet weg te cijferen component in de sport - weer in die veilige Flow moet brengen. Als dat lukt, is het zaak om de man scherp te houden, zodat hij op het juist mo­ment kan pieken. De coach is dus een man die vooral verbaal een sporter kan motiveren de draad (weer) op te pakken. In normale omstandigheden lukt dat best. Maar als er tegenslagen opdoe­men, bijvoorbeeld een al door iedereen gewaarmerkt 'goud­haantje', vliegt in de beslissende rit uit de baan, gebruikt de ver­keerde baan...
Dan is Leiden in last. Zo'n spor­ter leeft dan even in een tunnel. Het is nu de kunst om die tunnel een ander aanzien te geven. Dat er aan het einde toch de glans van eremetaal opdoemt, of een kampioenschap niet helemaal verkeken is. Wie wil zal dan zijn doel alsnog bereiken. Bovendien moet een topper geen respect hebben voor cijfers (tijden) en grenzen. Dat wordt treffend be­schreven in het aloude meester­werkje 'de mysterieuze krachten in de sport' van Joris van der Bergh. Nog altijd zeer leesbaar, aldus Krook, ik heb er althans van genoten.

Coach en pupil moeten altijd in elkaar geloven, dan zullen die mysterieuze krachten zich op een dag openbaren, is zijn stel­lige overtuiging. je helpt elkaar om die doelen te bereiken. Als ploeg trek je je aan elkaar op, terwijl je tegelijk concurrent bent als het individueel er op aan komt. Dus geldt zeker, hoe ster­ker het team, des te sterker elke eenling ervan. Bijna onvermijde­lijk dat er dan in een kleine com­muniteit conflicten ontstaan. Er zijn gezonde conflicten, die los je gemakkelijk met elkaar op. Moei­lijker gevallen vragen meer tact, overleg, geduld en soms moet je bekennen dat het gewoon niet lukt. In dit soort gevallen moeten de spelers uiterst serieus wor­den genomen. Je moet niet de neiging hebben om zaken te ba­gatelliseren. Luister, praat mee en probeer waardering, begrip bij de tegenstander van het pro­bleem of de situatie te creëren. En besef: Als je net de tuin hebt aangeharkt, loopt er meestal wel iemand door de pas gewiede perkjes heen, soms zowaar een heel peloton. Met deze doorden­ker, besloot Ab Krook zijn met aandacht gevolgde optreden in Workum.

Bron: Workumer Krant Friso